Postingan
Pupuh téh nya éta wangun puisi lisan tradisional Sunda (atawa, mun di Jawa, katelah ogé macapat) nu tangtu pola (jumlah engang jeung sora) kalimahna. Nalika can pati wanoh kana wangun puisi/sastra modérn, pupuh ilahar dipaké dina ngawangun wawacan atawa dangding, luyu jeung watek masing-masing pupuh nu ngawakilan kaayaan kajadian nu keur dicaritakeun. Pupuh téh kauger ku guru wilangan jeung guru lagu. Guru wilangan nyaéta patokan jumlah padalisan dina unggal pada sarta lobana engang dina unggal padalisan, sedengkeun guru lagu nyaéta patokan sora vokal dina tungtung unggal padalisan atawa dang-ding-dung-na sora vokal dina engang panungtung.
(Pupuh adalah bentuk puisi lisan tradisional Sunda (atau kalau di Jawa disebut juga macapat) yang tertentu polanya (jumlah suku kata dan bunyi) kalimatnya. Pada saat belum begitu akrab dengan bentuk puisi/sastra modern, pupuh biasa dipakai ketika membuat wawacan maupun dangding, selaras dengan watak masing-masing pupuh yang mewakili keadaan kejadian yang sedang diceritakan. Pupuh itu terikat oleh Guru Wilangan dan Guru Lagu. Guru Wilangan yaitu ketentuan jumlah baris tiap bait serta banyaknya suku kata tiap baris, sedangkan Guru Lagu adalah ketentuan bunyi vokal akhir tiap baris atau dang-ding-dung suara vokal pada suku kata terakhir tiap baris)
Macam-macam pupuh
Pupuh aya tujuh welas rupa (Pupuh ada 17 macam) yaitu :
- Asmarandana, ngagambarkeun rasa kabirahian, deudeuh asih, nyaah.
- Balakbak, ngagambarkeun heureuy atawa banyol.
- Dangdanggula, ngagambarkeun katengtreman, kawaasan, kaagungan, jeung kagumbiraan.
- Durma, ngagambarkeun rasa ambek, gedé haté, atawa sumanget.
- Gambuh, ngagambarkeun kasedih, kasusah, atawa kanyeri.
- Gurisa, ngagambarkeun jelema nu ngalamun atawa malaweung.
- Jurudemung, ngagambarkeun nu bingung, susah ku pilakueun.
- Kinanti, ngagambarkeun nu keur kesel nungguan, deudeupeun, atawa kanyaah.
- Lambang, ngagambarkeun nu resep banyol tapi banyol nu aya pikiraneunana.
- Magatru, ngagambarkeun nu sedih, handeueul ku kalakuan sorangan, mapatahan.
- Maskumambang, ngagambarkeun kanalangsaan, sedih bari ngenes haté.
- Mijil, ngagambarkeun kasedih tapi bari gedé harepan.
- Pangkur, ngagambarkeun rasa ambek nu kapegung, nyanghareupan tugas nu beurat.
- Pucung, ngagambarkeun rasa ambek ka diri sorangan, atawa keuheul kulantaran teu panuju haté.
- Sinom, ngagambarkeun kagumbiraan, kadeudeuh.
- Wirangrong, ngagambarkeun nu kawiwirangan, éra ku polah sorangan.
- Ladrang, ngagambarkeun nu resep banyol bari nyindiran.
Aya nu kaasup sekar ageung (wanda laguna rupa-rupa) nya éta Kinanti, Sinom, Asmarandana, jeung Dangdanggula (mindeng disingget jadi KSAD), sarta sekar alit (wanda laguna ngan sarupa) nyaéta Balakbak, Durma, Gambuh, Gurisa, Jurudemung, Lambang, Ladrang, Magatru, Maskumambang, Mijil, Pangkur, Pucung, jeung Wirangrong.
(Sumber : http://su.wikipedia.org/wiki/Pupuh)
